Thơ Về Chùa Thiên Mụ
Biên chống - chùa Thiên Mụ nằm ven sông hương nước tan lững lờ chỗ xứ Huế. Xưa kia, các chúa Nguyễn, vua Nguyễn thuộc tao nhân mặc khách đến đây và để lại nhiều bài bác thơ, trong các số ấy có bài “Ngự con kiến Thiên Mụ trường đoản cú bi minh”.
Bạn đang xem: Thơ về chùa thiên mụ
Đẹp nhất miếu chiền sống xứ Thần ghê là miếu Thiên Mụ, thời trần - hồ nước thuộc buôn bản Hà Khê, thị xã Kim Trà xưa, thời buổi này là đồi Hà Khê, phường Kim Long, bí quyết trung tâm thành phố Huế, tỉnh vượt Thiên Huế khoảng chừng 5km. Vào sách Ô Châu cận lục của Dương Văn An (năm 1553) vẫn đề cập cho chùa Thiên Mụ: “Trên sinh sống đỉnh núi, bên dưới gối dòng sông, thừa hẳn ba nghìn cõi thế, sát bên gang tấc cung trời. Khách hàng có rải bước lên chơi, bất giác nảy lòng lành, tan niềm tục. Đúng là một trong những cảnh Tiên Phật vậy”.
Quả là khu đất địa linh, phù hợp phong thủy: Trước mặt tất cả sông hương (Minh Đường), 2 bên là núi (tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ). Fan xưa còn gọi thế khu đất này là “long bàn, hổ cứ” (rồng cuộn, hổ ngồi). Trước đó, ở mảnh đất này đã có lần xây thường tháp thờ con gái thần bảo hộ xứ sở Po Naga ở vị trí này, nên về sau người Việt xây chùa, vẫn không thay đổi cái nghĩa trang danh “Thiên Mụ”. Gồm thời, chùa còn được thay tên là Linh Mụ.
Chúa Tiên Nguyễn Hoàng là người trước tiên cho xây lại chùa. Năm 1558, chỉ sau có 3 năm vào khu đất Thuận Hóa lập nghiệp, ông đã cho xây lại miếu khang trang. Đến đời chúa Nguyễn Phúc Chu, còn gọi là Minh Vương, là tín đồ sùng đạo Phật, sẽ đại duy tu chùa Linh Mụ vào khoảng thời gian 1714. Mùa Đông năm sau, ông lên thăm miếu và mang lại dựng bia đá khắc bài xích minh của ông mang tên là: “Ngự con kiến Thiên Mụ tự” (Nhà chúa dựng chùa Thiên Mụ).
Bia cao 2,5m, làm bằng đá điêu khắc cẩm thạch. Riêng rẽ phần thân cao 1,93m, rộng 1,14m, dày 0,24m, tai bia nhiều năm 0,6m, địa điểm rộng độc nhất vô nhị 0,23m. Nét khắc còn rõ. Bia được ném lên lưng tượng rùa bằng đá chiều nhiều năm 2m, cao 0,51m, hoa văn hình chén giác, được chế tạo ra khối đẹp, vững vàng chãi. Rùa tất cả cả mai, tứ chân, mắt, miệng, được tạc khá hiện tại thực. Trán bia hình chào bán nguyệt, thân bia hình chữ nhật. Trán cùng thân bia tô điểm hình rồng tượng trưng cho bậc vua chúa. Xung quanh ra, còn có hoa văn sóng nước, mây lửa.
Bài minh văn hơi dài gồm 1.260 chữ, tự khắc chữ chân phương, mệnh danh đạo Phật, khu đất nước, quá trình tôn tạo, mô tả vẻ đẹp miếu Thiên Mụ. Đáng chú ý, cuối bài minh còn được khắc bài xích thơ lừng danh của chúa Nguyễn Phúc Chu:
Phiên âm Hán Việt như sau:
“Việt quốc bỏ ra nam hề, giai thủy giai san.
Bảo sát bỏ ra tráng hề, nhật chiếu thiền quan.
Tính chi thanh tĩnh hề, khê tận hưởng sàn sàn.
Quốc chi điện an hề, tứ cảnh u nhàn.
Vô vi bỏ ra hóa hề, Nho ưa thích đồng ban.
Ký bốn thắng khái hề, nhân quả hồi hoàn.
Xem thêm: Onu Là Gì - Chức Năng Của Ont Và Olt Là Gì
Kiến tiêu lập đích hề, thành tồn tà nhàn”
Tạm dịch:
“Nước Việt phương Nam, non sông hùng vĩ thay,
Chùa chiền tráng lệ, cửa ngõ thiền sáng đêm ngày.
Trong chổ chính giữa tĩnh tại, lắng nghe chiếc suối chảy,
Đất nước thanh bình, cảnh quan lòng ngất ngây.
Vô vi đạo Phật, đạo Nho cùng giáo hóa,
Vài chiếc cảm khái, bên trên đời bác ái quả,
Ta dựng bia, ngăn lòng tà, khuyến lòng ngay”
(Bản dịch của Trịnh Sinh).
Bài thơ của chúa Nguyễn Phúc Chu đã phản ánh trọng điểm thế của các người đi mở cõi phương Nam, thừa Hoành đánh vào khu đất Thuận Hóa, hình thành một đế chế mới kéo dài 9 chúa, 13 vua đơn vị Nguyễn. Quá qua những khó khăn buổi đầu, cho chúa Nguyễn đời vật dụng 6 là Nguyễn Phúc Chu đã chế tạo ra dựng được một xã hội thanh bình, dân tình thông thường sức xây đắp cuộc sống yên vui. Cơ hội này, phật giáo và nho giáo cùng thịnh hành trong tâm thế bạn Việt.
Đáng giữ ý, ko kể tấm bia “Ngự loài kiến Thiên Mụ tự”, Nguyễn Phúc Chu còn mang lại đúc cùng cúng vào miếu Thiên Mụ quả chuông đẹp và vẫn giữ gìn ở chùa cho ngày nay. Đó là trái Đại Hồng phổ biến đúc ngày Phật đản năm 1710.
Xem thêm: Combo Sapa 3 Ngày 2 Đêm - : 3N2Đ Khách Sạn 3* + Vé Xe Khứ Hồi
Các vua Thiệu Trị với Khải Định cũng có rất nhiều bài thơ được khắc bia nhằm trong chùa. Phần lớn tấm bia “trăm năm bia đá... Chẳng mờ” đã là hầu hết dấu son văn hóa truyền thống của người việt trên tuyến phố mở khu đất phương Nam.
